Doğumu ve Ailesi: Sultan Birinci Mahmud, 2 Ağustos 1696 günü, İstanbul’da doğdu. Babası Sultan İkinci Mustafa, annesi Saliha Valide Sultan’dır.
Şehzadelik Yılları: I. Mahmud, şehzadelik yıllarında çeşitli eyaletlerde valilik görevleri üstlenmiştir. Bu yıllarda askeri ve yönetimsel konularda deneyim kazanmış ve gelecekteki padişah olarak hem iç hem de dış siyaseti anlamaya başlamıştır. Ayrıca, şehzadelik yıllarında da halk arasında sevilen bir isim olmuştur.
I. Mahmud’un Tahta Çıkışı
Tahta Çıkışı (1730): I. Mahmud, 1730 yılında, III. Ahmed‘in tahttan indirilmesinin ardından padişah olmuştur. III. Ahmed’in saltanatı, özellikle Lale Devri döneminde yaşanan aşırı lüks ve halk arasında hoşnutsuzluk yaratmış, sonunda Patrona Halil İsyanı‘na yol açmıştır. Bu isyanın ardından III. Ahmed tahttan indirilmiş ve yerine I. Mahmud geçmiştir.
Saltanatının Başlangıcı: I. Mahmud, tahta çıktığında Osmanlı İmparatorluğu, dışarıda pek çok düşmanla ve içeride de ekonomik zorluklarla karşı karşıyaydı. Aynı zamanda Lale Devri’nde yaşanan kültürel ve sosyal değişimlerin ardından, imparatorluğun halkı daha mütevazı bir yönetim bekliyordu. I. Mahmud, bu beklentileri karşılamak için, sarayda daha sade bir yönetim tarzı benimsemiştir.
I. Mahmud’un Saltanatı
Dış Politika ve Askeri Faaliyetler: I. Mahmud’un saltanatı, özellikle Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’daki büyük güçlerle olan ilişkilerini yeniden düzenlemek için çabalar gösterilen bir dönemdir. I. Mahmud, saltanatı boyunca Osmanlı’nın Avusturya, Rusya ve İran ile olan ilişkilerinde hem askeri başarılar hem de diplomatik çözüm yolları aramıştır.
Belgrad Seferi (1739): I. Mahmud’un saltanatındaki en önemli askeri başarı Belgrad Seferi‘dir. Bu sefer, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya İmparatorluğu arasında 1718’de imzalanan Pasarofça Antlaşması‘nın ardından gelen barışın sona erdiği bir dönemde gerçekleşmiştir. Osmanlı ordusu, Belgrad’ı yeniden ele geçirerek büyük bir zafer kazanmıştır. Bu zafer, Osmanlı’nın Batı’daki egemenliğini yeniden güçlendirmiştir.
Rusya ve İran ile İlişkiler: I. Mahmud, Rusya ile olan ilişkilerde zaman zaman gerginlik yaşamış ve Rusya’nın Karadeniz’e çıkışı konusunda endişeler duymuştur. Ayrıca, İran ile olan ilişkilerde de zaman zaman savaşlar yaşanmış, ancak diplomatik çözüm yolları tercih edilmiştir.
İç Politikada Reformlar ve Yönetsel Değişiklikler: I. Mahmud, iç siyasette de bir dizi önemli reforma imza atmıştır. Özellikle Yeniçeri Ocağı‘nın gücünü kırmaya yönelik çabalar göstermiş, ancak bu konuda başarılı olamamıştır. Bunun yanı sıra, yönetimde daha fazla merkeziyetçilik sağlamak amacıyla bazı düzenlemeler yapmıştır.
Eğitim ve Kültürel Gelişim: I. Mahmud, eğitim sistemine ve kültürel gelişmeye büyük önem vermiştir. Osmanlı’da eğitim kurumlarının güçlendirilmesi ve kültürel faaliyetlerin desteklenmesi için çeşitli adımlar atmıştır. Bu dönemde Osmanlı’da bazı sanatçılar ve bilim insanları da büyük destek görmüştür.
İçki Yasağının Kaldırılması: I. Mahmud, özellikle halkın Lale Devri’nde yaşanan lüks yaşamdan rahatsızlık duyduğunu fark etmiş ve sarayda sade bir yönetim anlayışını benimsemiştir. Aynı zamanda içki yasağını kaldırarak, halkın moralini yükseltmeye çalışmıştır.
Ekonomik Zorluklar: I. Mahmud’un saltanatı boyunca Osmanlı İmparatorluğu, ekonomik anlamda bazı zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Savaşlar, dış borçlar ve iç karışıklıklar nedeniyle ekonomik durum giderek zorlaşmıştır. Bununla birlikte, I. Mahmud, imparatorluğun maliye sistemini güçlendirmek için çeşitli önlemler almış ve devletin gelirini artırmaya çalışmıştır.
I. Mahmud’un Son Yılları ve Ölümü
Son Yılları: I. Mahmud, saltanatı sırasında pek çok iç ve dış meseleyle uğraşmış olsa da, dönemi büyük bir istikrar sağlayabilmiş bir padişah olarak tarihe geçmiştir. Saltanatı boyunca Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri gücünü yeniden pekiştirmeye çalışmış ve özellikle Belgrad Seferi ile büyük bir askeri başarı kazanmıştır. Ancak ekonomik zorluklar ve iç huzursuzluklar imparatorluğun geleceği açısından tehdit oluşturmuştur.
Ölümü: Hayatının son iki yılını hasta geçiren Sultan Birinci Mahmud, 13 Aralık 1754 tarihinde elli dokuz yaşında iken vefat etti. Sultan İkinci Mustafa’nın Yeni Cami’deki türbesine defnedildi.
Belgrad Seferi ve Askeri Başarılar: I. Mahmud’un en önemli miraslarından biri, Belgrad Seferi‘nde elde edilen zaferdir. Bu zafer, Osmanlı İmparatorluğu’nun Batı’daki egemenliğini yeniden güçlendirmiştir.
Kültürel Gelişim: I. Mahmud, sanat ve kültürün desteklenmesi konusunda önemli adımlar atmıştır. Aynı zamanda, sarayın daha sade bir yönetim tarzını benimsemesi, Osmanlı’daki aristokratik lüksün azaltılmasına yönelik bir adım olmuştur.
Ekonomik Reformlar: I. Mahmud, ekonomik reformlar yapmaya çalışmış ancak Osmanlı’nın maliye sistemindeki zorluklar nedeniyle bu reformlar sınırlı kalmıştır. Ancak, saltanatı boyunca devletin gelirini artırmaya yönelik çeşitli tedbirler almıştır.
Savaşlar ve Diplomatik Çabalar: I. Mahmud, özellikle Rusya ve Avusturya ile olan ilişkilerde diplomatik çözüm yolları ararken, aynı zamanda askeri anlamda da Osmanlı İmparatorluğu’nun gücünü pekiştirmeye çalışmıştır.
